ناسا آزمایش رباتیکی خود، برای ماموریت آوردن نمونه از مریخ را آغاز کرده است

مهندسان ناسا آزمایش‌های سیستم رباتیکی خود را برای آماده سازی جهت بازگرداندن نمونه‌های سنگ و رسوب جمع آوری شده از سطح مریخ توسط مریخ نورد Mars Perseverance آغاز کرده اند.
مرحله اول از ماموریت آوردن نمونه از مریخ در فوریه 2021 زمانی که مریخ نورد Perseverance ناسا در بر سطح مریخ فرود آمد کامل شد. تاکنون، 4 لوله از 43 لوله نمونه مریخ نورد، با هسته های سنگی و یکی دیگر با نمونه هایی از جو مریخ پر شده است.

آوردن نمونه ای از مریخ، از دهه 1980 برای جامعه علوم سیاره ای اولویت بوده است و فرصت بالقوه برای دستیابی به این هدف، موجی از خلاقیت را به راه انداخته است.

مایکل مایر، دانشمند ارشد، برنامه اکتشاف مریخ ناسا

تاریخچه مختصری از اکتشاف مریخ

مریخ که به خاطر ظاهر سرخ رنگش “خدای جنگ رومی” نامگذاری شده است، هزاران سال است که بشر را مجذوب خود کرده است. به عنوان نزدیکترین همسایه زمین به سمت بیرون از خورشید، تنها 14 درصد جرم زمین را دارد. با شواهدی مبنی بر وجود آب در مریخ، این تنها سیاره دیگر در منظومه شمسی است که ممکن است از حیات پشتیبانی کرده باشد.
اتحاد جماهیر شوروی اولین باری در سال 1960 اقدام به عبور از سیاره سرخ کرد. با این حال، اولین ماموریت موفقیت آمیز در 14 ژوئیه 1965 توسط فضاپیمای مارینر 4 ناسا انجام شد. تعداد 21 عکس از این سیاره گرفته شد. در ماموریت های بعدی یعنی مارینر6 و 7 که در سال 1969 انجام شد، چند عکس دیگر از این سیاره گرفته شد.
تا به امروز، ناسا، اتحاد جماهیر شوروی سابق، آژانس فضایی اروپا و سازمان تحقیقات فضایی هند، همگی ماموریت های خود را به مریخ با موفقیت انجام داده اند. اولین اکتشاف مهم مریخ توسط مارینر 9 ناسا تکمیل شد که در نوامبر 1971 فرود آمد. در این ماموریت توسط مارینر توانست مریخ را در مدار سیاره به مدت یک سال رصد کند و بیش از 7000 عکس ارسال کرد. ناسا این اکتشاف را در سال 1976 با مأموریت های وایکینگ 1 و وایکینگ 2 که شامل مدارگردها و فرودگرها بود، گسترش داد. این ماموریت ها سال ها به طول انجامید و اطلاعات گسترده ای در مورد مریخ مخابره شد.
مدارگرد شناسایی مریخ (Mars Reconnaissance Orbiter- MRO) توسط ناسا در 12 مارس 2006 وارد فضا شد. این مدارگرد بیش از مجموع همه ماموریت های قبلی داده ها را برگردانده است.
مارس ادیسی ۲۰۰۱ (2001 Mars Odyssey یا ادیسه مریخ) رکورد طولانی ترین فضاپیمای دائماً فعال در مدار سیاره ای به استثنای زمین را دارد. در 24 اکتبر 2001 وارد فضا شد و تا کنون حدود 350000 تصویر را برگردانده است.
نقشه‌بردار جهانی مریخ (Mars Global Surveyor – MGS) که در 12 سپتامبر 1997 فرود آمد، اولین باری بود که نشانه‌هایی از آب را کشف کرد. کل سطح سیاره را نقشه برداری کرد و اطلاعات ارزشمندی را برای فرودهای آینده در اختیار ناسا قرار داد.
مریخ نوردهای Spirit و Opportunity شواهد بیشتری از آب در سال 2004 کشف کردند.
در سال 2008، کاوشگر فینیکس (Phoenix Mars) یخ زیر سطح مریخ را کشف کرد
در سال 2012، مریخ نورد کنجکاو ناسا (Mars curiosity rover) روی سطح مریخ فرود آمد و نواحی آغشته به آب در گذشته ، ترکیبات آلی و متان را کشف کرد.
طراحی آن الهام بخش مریخ نورد پشتکار(Mars Perseverance Rover) بود که در فوریه 2021 فرود آمد.

بازگرداندن نمونه های مریخ به زمین

Mars Sample Return یک ماموریت مشترک بین ناسا و آژانس فضایی اروپا (ESA) است. این یک ماموریت چند مرحله‌ای است که نمونه‌های جمع‌آوری شده توسط مریخ‌نورد پشتکار (Mars Perseverance Rover) را طی چندین سال بازیابی می‌کند.
یکی از جاه طلبانه ترین ماموریت هایی که تاکنون انجام شده است، شامل فضاپیماهای متعدد، پرتاب های متعدد ارسال شده توسط سازمان دولتی می شود. اولین ماموریت در مجاورت دهانه Jezero فرود آمد و نمونه های بازیابی شده توسط مریخ‌نورد پشتکار را جمع آوری کرد. ماموریت دوم این نمونه ها را در مدار مریخ قرار داد و در اوایل تا اواسط دهه 2030 به زمین بازگرداند. این نمونه ها کمک بسیاری به پاسخ به یکی از مهم ترین سؤالات علم می کند: آیا حیات در مریخ وجود داشته است؟
در 1 سپتامبر 2021 مریخ نورد پشتکار بازوی خود را باز کرد و یک سوراخ دو اینچی در سطح مریخ حفر کرد و یک قطعه از هسته سنگ را بیرون آورد. همانطور که این قطعه سنگ را در یک لوله نمونه مهر و موم کرد، آغاز یک ماموریت تاریخی را رقم زد.
برای ماموریت کاوش سطح مریخ ، آژانس فضایی اروپا در حال توسعه یک مریخ نورد با همکاری مرکز تحقیقاتی گلن ناسا است که در حال طراحی چرخ ها است. مریخ نورد نمونه ها را به کاوشگر Sample Retriever Lander منتقل می کند که آن کاوشگر در آزمایشگاه رانش جت ناسا (Jet Propulsion) در حال توسعه است. آن نیز به نوبه خود از یک بازوی روباتیک توسعه یافته توسط ESA برای بسته بندی نمونه ها در یک موشک کوچک به نام Mars Ascent Vehicle استفاده خواهد کرد. این وسیله نقلیه در مرکز پرواز فضایی مارشال ناسا در دست توسعه است. این موشک از فرودگر پرتاب می‌شود تا کپسول‌های نمونه را به فضاپیمای طراحی شده توسط ESA در مدار مریخ برساند. پس از ورود به فضاپیما، کپسول ها در ظروف استریل شده بسته می شوند تا هر گونه ماده ای در داخل آن به دام بیفتد. این ظروف خود در داخل یک کپسول ورودی زمین قرار خواهند گرفت. سخت افزار این روش در مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا (NASA’s Goddard Space Flight Center) در حال توسعه است.
کاوشگر Sample Retrieval Lander با وزن ۵۲۹۱ پوند (۲۴۰۰ کیلوگرم)، سنگین‌ترین فضاپیمای نوع خود برای فرود روی مریخ خواهد بود. از آنجایی که این هواپیما به جت پک مجهز نیست، پاهایش باید ضربه‌های تاچ‌دان را جذب کنند و با تکیه بر موشک‌های عقب‌نشینی فرود را کاهش دهند.

مرحله آخر سفر واقعا مهم است، انواع شرایط فرود وجود دارد که باید آنها را در نظر گرفت، مانند سنگ، یا ماسه واقعا نرم، یا وارد شدن با زاویه. به همین دلیل است که ما باید این همه آزمایش را انجام دهیم.

پاولینا کارافیلیس، مهندس آزمایش، آزمایشگاه رانش جت

این ماموریت مشترک ناسا و آژانس فضایی اروپا (NASA/ESA) اولین ماموریتی خواهد بود که نمونه‌هایی را از سیاره دیگری برمی‌گرداند و اولین پرتاب و بازگشت از سطح سیاره دیگر خواهد بود. این فرصت، فرصتی بی‌نظیر برای دانشمندان فراهم می‌کند تا درک خود را از مریخ بیشتر کنند و مهم‌ترین سوال را روشن کنند – آیا تا به حال در مریخ زندگی وجود داشته است؟

منبع خبر : https://www.azorobotics.com

نام گزارشگر : سمیه آموت سر