مکاترونیک نیوز| دانشمندان از نرم‌افزار واقعیت مجازی برای کمک به جستجوی دیسک‌های گرد و غبار پیرامون ستارگان استفاده می‌کنند

یه گزارش مکاترونیک نیوز، ستارگان جوان توسط دیسک‌های چرخان از گرد و غبار احاطه شده‌اند، اینها موادی که ممکن است روزی سیارات را ایجاد کنند. در این راستا دانشمندان شهروند (داوطلبانی از عموم مردم) با دانشمندان حرفه‌ای تعامل می‌کنند تا با استفاده از دیسک‌‌های گرد و غبار اطراف ستاره‌های مجاور، سرنخ‌هایی درباره زندگی اولیه ستارگان و عناصر سیارات، به عنوان بخشی از برنامه کارآگاه دیسک ناسا ارائه دهند.

سوزان هیگاشیو از یک برنامه واقعیت مجازی به نام «پوینت کلود وی آر» برای مشاهده ستاره‌ها با دیسک گرد و غباری استفاده می‌کند.

پژوهش دانشمندان درباره دیسک‌های گرد و غباری 

دانشمندان شهروند تقریباً 40000 مورد دیسک را از زمان آغاز این طرح در سال 2014، با استفاده از داده‌های مأموریت کاوشگر مادون قرمز میدان وسیع ناسا (یا WISE) که اکنون به عنوان NEOWISE شناخته می‌شود و همچنین با استفاده از مطالعات دیگر پیدا کرده‌اند.

محققان می‌خواستند بدانند که دیسک‌ گرد و غباری در حال حاضر چند نمونه از دیسک‌های احتمالی را دارند و چند ساله هستند.

برای پاسخ به این موضوع گیج‌کننده، دانشمندان به واقعیت مجازی (VR) نگاه کردند. به‌ویژه برای «دیسک دیتکتیو»، تیمی به رهبری توماس گراب، در مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا در گرین‌بلت، مریلند، نرم‌افزار وی آر سفارشی‌سازی شده به نام «پوینت کلود وی آر» ساختند تا دانشمندان را قادر سازد که به روشی کاملاً جدید به کهکشان نگاه کنند.

در روز سه‌شنبه ۱۴ ژوئن ۲۰۲۲، در جریان کنفرانس تابستانی انجمن نجوم آمریکا در پاسادینا کالیفرنیا، محققان اولین اکتشافات خود را با قابلیت «وی آر» ارائه کردند که شامل سن ده ستاره با دیسک می‌شد.

سوزان هیگاشیو، نویسنده ارشد مطالعه و محقق، برنامه کارآگاه دیسک، ناسا می‌گوید:

«ستاره‌های جوانی مانند آنهایی که مطالعه می‌کنیم اغلب در گروه‌ها تشکیل می‌شوند و وقتی داده‌های خود را در  وی آر مشاهده می‌کنیم، به ما امکان می‌دهد چیزها را از منظر جدیدی ببینیم. بنابراین تشخیص این گروه‌ها آسان‌تر است.»

تحقیقات اخیر توسط تیم دیسک دیتکتیو در مجله علمی آستروفیزیکال منتشر شده است. هیگاشیو به عنوان محقق گودارد روی این پروژه کار کرد و اکنون در بخش هوافضا کار می کند.

شناسایی ستارگان با دیسک گرد و غباری

هیگاشیو با هدست واقعیت مجازی در راه شیری سفر کرد. هر ستاره در محیط مجازی یک نقطه برچسب گذاری شده با داده‌های مکان و سرعت از ماموریت گایا آژانس فضایی اروپا (ESA) است. این برنامه که توسط مهندس گادارد، متیو برانت ایجاد شده است، ستارگانی را که در طول زمان به صورت سه بعدی حرکت می‌کنند، مدل‌سازی می‌کند، مانند یک ابر ضخیم که در دریای آشفته‌ای از داده‌ها پخش می‌شود.

هیگاشیو 40000 ستاره را با دیسک‌هایی که توسط شهروندان دانشمندان کشف شده بود، بررسی کرد تا مشخص کند آیا هر یک از آنها با گروه‌هایی از ستارگان به نام انجمن‌های ستاره‌ای جوان سفر می‌کنند که به صورت تیمی دور کهکشان می‌چرخند.

این روند بسیار مهم است؛ زیرا ستارگانی که در یک جهت حرکت می کنند به احتمال زیاد در یک زمان و در نتیجه همان فرایند کیهانی منشأ گرفته‌اند.

هیگاشیو و همکارانش در مطالعه کنونی خود ده مورد از اکتشافات ستاره شهروندی را در انجمن‌های ستاره‌ای جوان کشف کردند.  همچنین محققان توانستند سن هر ستاره با کمک دیسک گرد و غباری را که بین 18 تا 133 میلیون سال سن داشتند، تعیین کنند.

مارک کوشنر، یکی از نویسندگان مطالعه، مسئول علوم شهروندی، ناسا می‌گوید:

«اکنون می‌توانیم آنها را در یک توالی زمانی قرار دهیم و آنها بخشی از داستان چگونگی شکل‌گیری و تکامل دیسک‌ها و نحوه تشکیل و تکامل سیارات می‌شوند.»

مارک کوشنر، یک اختر فیزیکدان گودارد است.

ستاره‌های قرص‌شکل، جزو ستارگان دور افتاده محسوب می‌شود. ستاره‌شناسان از آن به عنوان یک قرص زباله شدید یاد می‌کنند. دلیل آن این است که به نظر می‌رسد حاوی مقدار بیش از حد گرد و غبار برای سن 45 میلیون ساله خود است. بنابراین تا آن زمان باید گرد و غبار بیشتری به سمت ستاره سرازیر شود یا به فضا منفجر شده باشد. این کار را می تواند با دیسک گرد و غباری انجام شود.

همچنین محققان یک ارتباط ستاره‌ای جوان را کشف کردند که قبلاً هرگز مورد توجه قرار نگرفته بود. این گروه توسط تیم هیگاشیو به نام درخشان ترین ستاره که توسط ستاره شناس ویلیام جورج اسمتلز فهرست شده است، «اسمیتلس 165» نامیده می شود. همه ستارگان این خوشه کوتوله‌های قرمز کوچک و ضعیف هستند.

پروژه دیسک دیتکتیو هنوز در جستجوی دیسک‌های بیشتر است.

لیزا استیلر، شهروند دانشمند، برنامه کارآگاه دیسک، ناسا می‌گوید:

«همه ما بخشی از یک تیم بزرگ هستیم که برای اکتشافات جدید در نجوم تلاش می‌کند.»

هر کسی ممکن است در جستجوی ستاره‌های دیسک گرد و غبار اضافی مشارکت کند.

خبرنگار: محمد آموت سر

منبع خبر: www.nasa.gov